ސްޓެލްކޯއިން އިން ކަނޑުގެ ރާޅުބާނީތަކުގެ ބާރު ނުވަތަ އޮއިވަރުގެ ބާރު ބޭނުންކޮށްގެން އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ އުފެއްދުމަށް ރާޅު މޮނިޓަރކުރުމުގެ މުހިންމު މަޝްރޫޢެއް ވަނީ ފަށައިފައެވެ. މިއީ ރައީސް ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ 2030 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް 33 އިންސައްތަ އިއާދަ ކުރަނިވި ހަކަތަ އުފެއްދުމުގެ ލަނޑުދަނޑިއަށް ހާސިލްކުރުމަށް އެޅުނު މުހިއްމު ފިޔަވަޅެކެވެ. މިއީ ސްޓެލްކޯގެ މިހާރުގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރ ފަހުމީގެ ވިޝަނަރީ ޕްރޮޖެކްޓެކެވެ.
އޮއިން ނުވަތަ ރާޅުން އުފެއްދުމުގެ ޓެކްނޮލޮޖީއަކީ ކަނޑުގެ ރާޅުގެ ޤުދުރަތީ ހަރަކާތް ބޭނުންކޮށްގެން ކަރަންޓު އުފެއްދުމެވެ. ރާޅު ކަނޑުމަތީގައި ދައުރު ކުރާއިރު އޭގައި ކައިނެޓިކް ހަކަތަ އުފެދެއެވެ. މި ހަކަތަ ބޭނުންކުރެވެނީ ރާޅުގެ ހަކަތަ ބަދަލުކުރާ އާލާތްތަކުން ނުވަތަ ވޭވް އެނަރޖީ ކޮންވަރޓަރސް އިންނެވެ. މި އާލާތްތަކުން ރާޅު މައްޗަށް އަރާ ތިރިވާ ހަރަކާތް މެކޭނިކަލް ހަކަތައަށް ބަދަލުކޮށް، އެއަށްފަހު ޖެނެރޭޓަރެއް މެދުވެރިކޮށް ކަރަންޓަށް ބަދަލުކުރެއެވެ. މި ބާވަތުގެ ހަކަތައަކީ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައެއް ކަމުގައި ވުމުގެ އިތުރުން، އިރުގެ އަލިކަން ބޭނުންވާ އިރުގެ ހަކަތައާ ޚިލާފަށް، ކަނޑުގެ ރާޅަކީ ލަފާކުރެވޭ އަދި 24 ގަޑިއިރު ލިބެންހުންނަ އެއްޗަކަށްވާތީ، އިތުބާރުކުރެވޭ ހަކަތައަކަށް ވަނީ ވެފައެވެ.
ބޭރުން އެތެރެކުރާ ތެލަށް ރާއްޖެ ބަރޯސާވުމަކީ އިޤްތިޞާދީ އަދި ތިމާވެށީގެ ގޮތުން ބުރައެއް ކަމުގައިވާތީ، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. މިހާތަނަށް ރާއްޖޭގެ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ދާއިރާގައި އެންމެ ބޮޑަށް އަމާޒުކުރެވިފައިވަނީ އިރުގެ ހަކަތައަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިއީ ވަކި މިންވަރަކަށް ހަނިކަމެކެވެ. ރާޅުގެ ހަކަތައަށް ފުޅާވުމާއެކު، ސްޓެލްކޯގެ މި މަޝްރޫޢުގެ ސަބަބުން ޤައުމުގެ ހަކަތައިގެ ބޭނުންކުރުން އިންޤިލާބީ ބަދަލަކަށް ގެނެސ، ބޭރުން އެތެރެކުރާ އަގުބޮޑު ތެލަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު މަދުކުރެވޭނެ ފިޔަވަޅެކެވެ.
ސްޓެލްކޯގެ މި މަޝްރޫޢުން ތިމާވެށްޓަށް ބޮޑެތި ފައިދާތަކެއް ކުރާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހަކަތައިގެ 90 އިންސައްތަ އަށްވުރެ ގިނައިން އުފައްދަނީ ޑީސަލް އިންޖީނުތަކުން ކަމަށްވާތީ، ރާޅުގެ ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމުން ގްރީންހައުސް ގޭސް ބޭރުވާ މިންވަރު ބޮޑުތަނުން މަދުކުރެވޭނެއެވެ. އަދި ރާޅުގެ ހަކަތައަކީ ތެލުން އުފައްދާ ހަކަތައަށްވުރެ ތިމާވެށްޓަށް ގެއްލުން ކުޑަ ގޮތެކެވެ. އެއީ ތެޔޮ އަންދަން ނުޖެހޭތީއާއި ގެއްލުންދެނިވި އުފެއްދުންތަކެއް ނުއުފެދޭތީއެވެ.
ރާޅު މޮނިޓަރކުރުމުގެ މަޝްރޫޢު ފެށޭނީ އަހަރު ދުވަހުގެ ދިގު ދިރާސާއަކުންނެވެ. މި ދިރާސާގައި ރާއްޖޭގެ އެކި ސަރަޙައްދުތަކުގައި ރާޅުގެ ނަމޫނާ، ކަނޑުގެ އޮއިވަރު، އަދި ދިޔަވަރުގެ މަޢުލޫމާތު އެއްކުރެވޭނެއެވެ. މި ދިރާސާގެ ސަބަބުން ރާޅުގެ ހަކަތަ އުފައްދާ އާލާތްތައް ބެހެއްޓުމަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ތަންތައް ދެނެގަނެވި، މި ޓެކްނޮލޮޖީ އެންމެ ފައިދާހުރި އަދި ހަރުދަނާ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވޭނެއެވެ. ދިރާސާގެ ނަތީޖާތައް ރަނގަޅުވެއްޖެނަމަ، ސްޓެލްކޯއިން ރަށްރަށުގައި ރާޅުގެ ހަކަތައިން ކަރަންޓު އުފައްދާ ޕައިލެޓް މަޝްރޫޢުތައް ފަށާނެއެވެ.
މި އައު އީޖާދީ މަޝްރޫޢާއެކު، ސްޓެލްކޯއިން ދައްކުވައިދެނީ ކުޑަ ޖަޒީރާ ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ވިޔަސް ދިވެހިރާއްޖެއަށް އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ދާއިރާގައި ކުރިއަރާފައިވާ ޤައުމަކަށް ވެވިދާނެކަމެވެ. ރާޅު މޮނިޓަރކުރުމުގެ މަޝްރޫޢަކީ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ލަނޑުދަނޑިތައް ޙާޞިލުކުރުމަށް އެޅޭ ފިޔަވަޅެއް އެކަނި ނޫނެވެ.
ފަހުމީގެ ދުރުވިސްނުމުގެ ސިޔާސަތުތަކާ ގުޅިފައިވާ މި މަޝްރޫޢު ކާޔިޔާބު ވެއްޖެނަމަ ރާއްޖެއަށް ލިބިގެންދާނީ އާދަޔާ ޚިލާފު ބޮޑު ކުރިއެރުމެކެވެ.
